Ulga IP Box to preferencyjna stawka podatku dochodowego wynosząca 5%, którą podatnik może zastosować względem kwalifikowanego dochodu uzyskanego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej: „kwalifikowane IP”). Do kwalifikowanych IP zaliczamy m.in.: patent, prawo ochronne na wzór użytkowy czy na przykład autorskie prawo do programu komputerowego, zaś konkretnym przykładem dochodu z takiego prawa jest wynagrodzenie z tytułu jego sprzedaży. Więcej o IP BOX w niniejszym artykule.

Związany z ulgą IP BOX dochód z kwalifikowanych IP wykazuje się w zeznaniu podatkowym za rok, w którym został on osiągnięty. Oznacza to, że podatnicy nie mają możliwości skorzystania z tej preferencji w trakcie roku podatkowego poprzez zmniejszenie zaliczek na podatek dochodowy. Pozostała część́ dochodu, która nie podlega opodatkowaniu z zastosowaniem ulgi IP Box, będzie rozliczona łącznie z pozostałymi dochodami z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych lub z uwzględnieniem podatku liniowego.

Co należy podkreślić, do osób, które nie mogą korzystać z ulgi IP Box należą podatnicy, którzy jako formę opodatkowania działalności gospodarczej wybrali ryczałt.

Pozostałymi warunkami, których spełnienie jest kluczowe, aby móc skorzystać z IP Box są: :

1/ prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej przez podatnika,

2/ wytworzenie, ulepszenie lub rozwinięcie prawa do programu komputerowego,

3/ uzyskanie dochodu z autorskiego prawa do programu komputerowego (np. z tytułu jego sprzedaży),

4/ prowadzenie ewidencji na potrzeby rozliczenia ulgi IP Box.

Więcej o poszczególnych podpunktach, poniżej.

Ad. 1.  Prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej przez podatnika.

Zgodnie z ustawą o PIT i CIT, działalnością badawczo – rozwojową jest działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Aby podatnik mógł rozważyć stosowanie ulgi IP Box tak naprawdę wystarczy, aby prowadził on badania naukowe lub prace rozwojowe. Co warto podkreślić, nic nie stoi na przeszkodzie, aby obie wymienione działalności prowadzone były jednocześnie.

Przekładając powyższe na grunt standardowych czynności wykonywanych przez programistę można przyjąć, że prowadzi on działalność badawczo-rozwojową, o ile twórczo przyczynia się do opracowania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług np. projektuje rozwiązania techniczne, które mają stanowić podstawę dalszych prac nad projektem dla danego klienta.

Z zakresu działalności badawczo-rozwojowej należy więc wyłączyć działania o charakterze rutynowym, polegające np. na naprawie błędów, czy też prace programistyczne bazujące na opracowanej wcześniej przez klienta szczegółowej dokumentacji technicznej. Wątpliwości budzić może także świadczenie usług w oparciu o jednakowe rozwiązania techniczne oferowane wszystkim klientom w niezmienionej postaci, bądź podlegające jedynie niewielkim zmianom.

Ad. 2. Wytworzenie, ulepszenie lub rozwinięcie prawa do programu komputerowego.

Efektem prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, musi być wytworzenie, ulepszenie lub rozwinięcie prawa do programu komputerowego.

Programista może zatem skorzystać z ulgi IP Box zarówno wtedy, gdy tworzy program komputerowy w całości od początku do końca, ale także, gdy ulepsza lub rozwija już istniejące oprogramowanie, stanowiące własność podmiotów trzecich.

W przypadku ulepszania lub rozwijania istniejącego oprogramowania istotne jest, aby wprowadzone przez programistę zmiany lub modyfikacje stanowiły odrębny przedmiot ochrony prawnoautorskiej tj. stanowiły odrębny program komputerowy (w rozumieniu technicznym).

Ad. 3. Uzyskanie dochodu z autorskiego prawa do programu komputerowego (np. z tytułu jego sprzedaży)
.

Podstawowym warunkiem rozliczenia ulgi IP Box jest uzyskanie dochodu, mieszczącego się w jednej z kategorii wymienionych w przepisach prawa podatkowego, tj. dochodu z:

• opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych, dotyczących kwalifikowanego IP;
• sprzedaży prawa do kwalifikowanego IP;
• kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
• odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane  w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym lub arbitrażowym.

Z naszego doświadczenia wynika, że w zdecydowanej większości przypadków, programiści uzyskują dochody ze sprzedaży prawa do programu komputerowego (druga z ww. kategorii).

Zwracamy jednak uwagę, że na prawidłową kwalifikację dochodów uzyskiwanych z tytułu współpracy z konkretnym zleceniodawcą może mieć wpływ treść zawartej umowy, która każdorazowo powinna podlegać odpowiedniej analizie.

Ad. 4. Prowadzenie ewidencji na potrzeby rozliczenia ulgi IP Box.

Podatnicy, którzy zdecydują się na skorzystanie z ulgi IP Box, mają obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji dla wszystkich kwalifikowanych IP, z których dochody podlegają rozliczeniu z zastosowaniem tej preferencji.

Przepisy o IP Box nie narzucają konkretnej formy prowadzenia tej ewidencji, jednak dla celów obliczenia dochodu z kwalifikowanego IP istotne jest, aby była ona prowadzona w taki sposób, aby w rocznym zeznaniu podatkowym podatnik mógł wykazać łączną sumę przychodów, kosztów podatkowych, dochodów, strat, dochodów podlegających opodatkowaniu stawką 5% oraz dochodu, który nie będzie podlegał preferencyjnemu opodatkowaniu.

Podsumowanie

Podatnik-programista ma możliwość obniżenia stawki podatku dochodowego aż do 5%,  o ile w ramach działalności gospodarczej prowadzi działalność badawczo-rozwojową, której efektem jest wytworzenie, ulepszenie lub rozwinięcie autorskiego prawa do programu komputerowego.

W celu prawidłowej identyfikacji działalności podatnika w kontekście ww. przesłanek, należy dokonać szczegółowej weryfikacji zarówno umów zawartych z kontrahentami, na podstawie których podatnik uzyskuje dochody, jak i sposobu czy też zasad prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Potwierdzeniem tego, czy w konkretnym przypadku istnieje możliwość skorzystania z ulgi IP Box może być również skierowanie wniosku do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.